نگاهی به نقش مساجد در فرهنگ سازی و تربیت جوانان و نوجوانان قرآنی

به گزارش روابط عمومی مجمع خیرین مسجد ساز به نقل از هفته نامه خط حزب الله، مطلبی از نگاهی به نقش مساجد در فرهنگ سازی و تربیت جوانان و نوجوانان قرآنی در سایت ستاد اقامه نماز منتشر شد.

مسجد، خانه مؤمنان، محل عبادت و نیایش، مکانی برای انتقال معارف اسلامی، محل تبیین احکام و مفاهیم اسلامی و جایی برای حل مشکلات و معضلات جامعه است. نهادی که نقشی محوری در تحولات اسلامی از صدر اسلام تاکنون داشته است: مسجد چه در زمان نبی مکرم (ص) است، چه در زمان امیرالمؤمنین (ع) و در دوره های بعد تا امروز همواره محل تربیت و رویش نیروهای مومن و موحد بوده و در دوره ها و فرهنگ های مختلف بومی با اثرگذاری های متنوع وشگرف نقش آفرینی کرده است. مسجد مرکزهمه تصمیم گیری های مهم و کارهای بزرگ بوده است و همواره مساجد در طول تاریخ فرهنگ ساز و جریان ساز و مکانی برای گسترش معنویت در جامعه بوده اند.((خانه ی خدا و ځانه ی مردم؛ خلوت انس باخدا و جلوت حشر با مردم، کانون ذکرو معراج معنوی و عرصه ی علم و جهاد و تدبیر دنیوی؛ جایگاه عبادت و پایگاه سیاست، دوگانه های بهم پیوسته ئی است که تصویر مسجد اسلامی و فاصله ی آن باعبادت گاه های رائج ادیان دیگر را نمایان میسازد.۱۳۸۹/۰۷/۱۸

حضور جوانان و نوجوانان، روحانیون و معلمان آگاه و دلسوز و همه اقشار جامعه می تواند مساجد را به کانون ذکر و عبادت و اندیشه و معرفت مبدل ساخته و نسل جوان را از گزند تهاجم های فکری و فرهنگی مصون سازد. اما برای اینکه یک مسجد به جایگاه طراز اسلامی خود برسد، حتما باید به جایگاه واقعی مسجد واقف باشیم و از سوی دیگر برای نقش آفرینی مساجد، برنامه ریزی کنیم.

از محراب عبادت تامیان داوری درجهاد

مسجد محل ذکر و یاد خدا و از سوی دیگر محلی برای تدبیر مسائل اجتماعی از خاستگاه دینی است، مسجد به عنوان ابتکار ناب اسلام، هیچ گاه در جوامع اسلامی، اصالت و ارزش خود را از دست نداده و نمی دهد. اینگونه نیست که تاریخ مصرف داشته باشد و روزگارش به سر آید. در هر جامعه ای از مسجد و اهمیت راهبردی مسجد غفلت شود، آن جامعه ضرر خواهد کرد و عقب خواهد رفت. در تاریخ معاصر ایران، همین مساجد

بودند که پایگاه روشنگری و ترویج افکار صحیح اسلامی و ضد طاغوتی بودند؛ همین مساجد بودند که مردم را همدل و هم صدا علیه استکبار و استبداد شاهنشاهی کردند. مردم مؤمن انقلابی که براساس آموزه های ضداستکباری و ظلم ستیزانه قرآنی، باهدف تحقق حکومت دینی کنار یکدیگر قرار داشتند و نبض مبارزه در هر محله را در دست می گرفتند و مبارزه گسترده و فراگیر با رژیم پهلوی را تا رسیدن به پیروزی انقلاب اسلامی ادامه دادند، مساجد را به پایگاه مبارزه تبدیل کردند. در دوران جنگ تحمیلی نیز نهاد مسجد با نقش آفرینی فعال، محلی برای اعزام و پشتیبانی از رزمندگان دفاع مقدس شد. فرهنگ جاری توحیدی مسجد، هیچ گاه متوقف نشده و مساجد در طول سال های گذشته در عرصه های کمکهای مؤمنانه و دستگیری از اقشارضعیف،خدمات اجتماعی، تربیت و آموزش نیروی انسانی و فرهنگ سازی، خدمات متنوعی انجام داده اند. همین تجربه سال های گذشته در دوران شیوع بیماری کرونا، نشان می دهد که چگونه مسجد در میان معرکه ها ایستاده و هرگاه هجوم یا خطر یا تنگنایی در جامعه حس شده است، به سرعت به میاندار حرکت جهادی مبدل گشته است.

نسخه هدایت زندگی فردی و اجتماعی

اسلام دینی است که خود را در گوشه عبادت گاه یا در بعد زندگی فردی انسان محدود نکرده است. از منظر قرآن، تمامی صحنه های مختلف زندگی انسان، آوردگاه حق و باطل است و انسان باید با تمسک به قرآن و دستورات دیتی، با بصیرت وظیفه خود را تشخیص دهد. در زیست مؤمنانه همانگونه که مسجد دارای ابعاد دنیوی و اخروی است، قرآن کریم نیز دارای وجوه متفاوت اما مرتبط با زندگی انسان است؛(( قرآن صرفا معطوف به انس فردی افراد و مناجاتشان با پروردگار نیست. بلکه جامعه مأنوس با قرآن در همه جهات فردی، خانوادگی، اجتماعی و حتی سیاسی رشد خواهد کرد.)) ۱۳۹۹/۰۲/۰۶  از این منظر قرآن به یک بخش محدود از زندگی بشر اختصاص ندارد، بلکه ((هدایت قرآنی، مربوط به همه ی گسترهای عظیم زندگی بشر است؛ یعنی این جور نیست که قرآن در یک بخشی انسان را هدایت کند و در یک بخش دیگری از موارد مورد نیاز بشر و زندگی بشر، انسان را مهمل بگذارد و بی اعتنا غبور بکند؛ نه، قرآن مشرف به همه ی گوشه و کنارهای صحنه ی زندگی و میدان حضور بشر است)) ۱۴۰۰/۰۱/۲۵

مسجد محل رونق معنوی محله

بدون شک برای گسترش فرهنگ قرآنی در جامعه، انجام کارهای تشکیلاتی و استفاده از شبکه وسیع المساجد که به شکل بومی و محلی و به صورت خودجوش فعالیت می کنند از مهمترین کارها است. دست اندرکاران مساجد و نیروی های مؤمن با برنامه ریزی، نوآوری و تلاش مضاعف، میتوانند در مسیر قرآنی شدن جامعه، قدم های مهمی بردارند. ((در زمینه ی فعالیت های قرآنی به کارهای خیلی خوبی شده؛ لکن ایتها کافی نیست؛ ما به تلاش های بیشتری احتیاج داریم. یکی از پیشنهادهایی که به ما شد و کار درستی است و من مطرح می کنم و شماها هرکدام که میتوانید انجام بدهید، این است که مساجد یک محل- حالا مثلا در تهران، مساجد فلان بخش از تهران که سه تا چهار تا پنج تا مسجد است. هرکدام از اینها یک پایگاه قرآنی باشند و با هم ارتباط داشته باشند؛ اینها بروند به مهمانی آن ها، آن ها بیایند به جلسه ی اینها با هم مسابقه بدهند.)) ۱۴۰۱/۰۱/۱۴

۱۴۰۱/۰۱/۱۴ حضور مجتمع مؤمنین درمساجدو برنامه ریزی تربیتی و تشکیلاتی با محوریت قران کریم در شکل های گوناگون جلسات قرائت و تلاوات، تفسیر، حفظ و برگزاری برنامه هایی همچون مسابقات قرآنی که منجر به تشویق نوجوان و جوانان وایجادانگیزه والشورتی شود می تواند رونقی معنوی به محلات هرشهر و روستا بدهد و عطرقرآن هر کوی و برزل وفضای معنوی کشوررا معطر سازد.

هر مسجد یک پایگاه قرآنی

مسجد به عنوان پایگاهی برای تواصی به حق و رشد و تعالی معنوی، همواره محل تربیت نسل های مؤمن بوده است، ظرفیتی که اگر به درستی به کار گرفته شود می تواند بهترین محل برای تربیت و رشد نوجوان و جوان باشد. جوان را با فرهنگ قرآنی تربیت کرده و دستورات قرآنی را در وجودش نهادینه کند. همکاری ائمه جماعات، هیئت امنای مساجد، پایگاه های بسیج، هیئت و کانون های فرهنگی و هنری مساجد و مراکز دخیل در هر مسجدی، در فعال سازی این ظرفیت هاء نقش مهم و اثرگذاری خواهد داشت. علاوه بر فعال بودن هر مسجد، یکی از کارهای مهم دیگر شکل گرفتن شبکه مساجد محلات و همکاری و تعامل آن ها با یکدیگر است: ارتباطی که به ترویج فرهنگ قرآنی کمک می کند. این موضوع از آن جایی دارای اهمیت مضاعف می شود که رهبر انقلاب، راهکار تحقق هدف تربیت ده میلیون حافظ قرآن را از مسیر نقش آفرینی مساجد می بینند. ((جوان های ما باید وارد عرصه ی قرآن خوانی، بخصوص حفظ قرآن بشوند که ما خب حافظ (قرآن) زیاد لازم داریم؛ من چند سال پیش هم عرض کردم: تلاش هایی هم شده منتها هنوز تا آنجا خیلی فاصله داریم. اگر بخواهید آن ده میلیون را تأمین بکنید، راهش این است که نوجوان های ما وارد وادی قرآن بشوند؛ نوجوان که وارد شد حفظ آسان میشود: راهش هم این است که در مساجد این کار اتفاق بیفتد؛ هر مسجدی یک پایگاه قرآنی بشود؛ مساجد این محل با همدیگر ارتباط داشته باشند، همکاری داشته باشند؛ اساتیدشان این ها را به هم آشنا کنند. ۱۴۰۱/۰۱/۱۴

پایان اینکه مسجد سنگر است و امروز مساجد با توجه به نرم افزار فکری و فرهنگی اصیل اسلامی که برگرفته از قرآن است می توانند در میانه هجمه جنگ ترکیبی دشمن، نوجوان و جوان را با زلال معارف اسلامی آشنا و با تلاشی از جنس جهاد تبیین، شبهات و هجمه های دشمنان را خنثی و نسل جوان را برای نقش آفرینی در مسیر انقلاب آماده کنند. راهی که جز با تمسک به قرآن، فهم جایگاه تمدنی مسجد، فعالیت جهادی و خستگی ناپذیر نیروهای مؤمن، حرکت برنامه ریزی شده و همکاری و مشارکت مؤمنین امکان پذیر نخواهد بود.

شماره سیصد و سی‌ و پنجم هفته نامه‌ خط حزب‌الله با عنوان «مسجد قرآنی» را از اینجا دریافت کنید.